අවසාන සමුගැනීම

බන්ධුල සිසිර කුමාර -

නවකතාවක් සිනමාවට නැගීම, කතාවක් කාව්‍ය හෝ ගීත නිර්මාණයක් බවට හැරවීම ආදී වශයෙන් නිර්මාණයක් වෙනත් මාධ්‍යයකට හැරවීමේ දී සිදුවිය යුත්තේ කුමක් ද? මෙහිදී මා දරන අදහස නම් මුල් නිර්මාණය අප තුල ඇති කරන රස භාවයන් කෙබඳු ද, එම රස භාවයම හෝ ඊට ඉතා ආසන්න රස භාවයන් සහෘදයා තුල ඇති කළ හැකි නම් පමණක් ඒ නිර්මාණය වෙනත් මාධ්‍යයකට හැරවීම සාර්ථක වී ඇති බව කිව හැකියි. අපේ රටේත් විදේශ රටවලත්, නව කතා හා ඒවා ආශ්‍රයෙන් නිමැවුණු සිනමා කෘති විමසීමේදී මෙම අවශ්‍යතාවය ඉටු නොවූ අවස්ථා තමයි වැඩි වශයෙන් දකින්නට ලැබෙන්නේ. එය සාර්ථක ව ඉටු වූ අවස්ථා ගැන සළකා බලද්දී සිහියට නැගෙන එක් උදාහරණයක් තමයි තුංමංහන්දිය. නවකථාවේ රචකයා මෙන්ම සිනමා පටයේ අධ්‍යක්ෂ වරයාත් එක් අයකු වීම වගේම මහගම සේකරයන් වෙත වූ අති විශිෂ්ට ප්‍රතිභා ශක්තියත් මේ සඳහා බල පාන්නට ඇති.

ඒත් මා මේ ලිපිය පටන් ගත්තේ සිනමා පට ගැන කියන්නට නොවේ.

කිසියම් නවකතාවක සියලු රස භාවයන් කැටි කොට ගත් ගීතයක් නිමැවුණු අවස්ථා ඔබ අසා තිබේ ද?

මා සඳහන් කරන්නට යන ගීතය අලුත් එකක් නොවේ. එය දශක ගණනක් පැරණියි. එහෙත් පැරණි වූ පමණින් නිර්මාණයක විශිෂ්ට ලක්ෂණයන්හි කල් ඉකුත් වී යන්නෙ නැහැ. මේ ගීතය රත්න ශ්‍රී විජේසිංහ ශූරීන් ගේ පද රචනයක්.

මේ 

කඳුලු බිංදුව මගෙ නොවෙයි
එය ඔබේමයි
එය ඔබේමයි

ඇඳ වියල ලඟ අඩ සඳින් දිදුලන
මළ තාරකාවක සිහිල කැටි වුණ
මේ
කඳුලු බිඳුවේ අයිතිකාරිය
ඔබ තමයි

හඬන්නට
කිසිදා නොදැන සිටි මට
මළ පොත කියා දී නොකියා ම ගිය
මේ
කඳුලු බිඳුවේ අයිතිකාරිය
ඔබ තමයි

එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ මළගිය ඇත්තෝ හා මළවුන්ගේ අවුරුදු දා නවකතා යුගලයෙහි කියැවෙන ශෝකී ප්‍රේම වෘත්තාන්තය, එහි රස භාව ඒ ලෙසින් ම ජනිත වන ලෙස නිමැවුණු ගීතයක් ලෙස මෙය හඳුන්වා දෙන්න පුළුවන්. නවකතාවට සම්බන්ධ ස්ථාන නාම, පුද්ගල නාම ආදි කිසිවක් සඳහන් කිරීමක් පවා නොකර එම රස භාවයන් පමණක් ප්‍රතිනිර්මාණය කළ හැකිවිම මා නම් දකින්නෙ අති විශිෂ්ට හා අති දුර්ලභ හැකියාවක් ලෙසයි.

මා මේ ගීතයේ දකින සුවිශේෂීතාව එපමණකින් නිමා වෙන්නෙ නැහැ. ඉතා සරල හා අවම වචන කිහිපයකින් මේ මහා වික්‍රමය සිදු කරන අතර ම, සිංහල භාෂාවෙ වචනවල ඇති බහු අර්ථ, ශ්ලේෂාර්ථ ආදිය මනා ව හසුරුවා ගනිමින් විවිධ මංපෙත් ඔස්සේ අර්ථ නැංවෙන අයුරින් සිදු කර ඇති භාෂා භාවිතය මේ හැරුණු විට මා දැක ඇත්තෙ ගීත අතලොස්සක විතරයි. එයිනුත් සමහර ඒවා රත්න ශ්‍රී විජේසිංහ ශූරීන් ගේ ම ගීත නිර්මාණ. 

ගීතයේ දෙවන කොටසෙහි, කඳුලු බිඳුව ගැන පැවසීමේ දී, එය මළ තාරකාවක් සේ ශීතල බව කියැවෙනවා. තාරකාව ස්ත්‍රී රූපී ව ගත හොත්, එය කාන්තාවකගේ මළ සිරුරක් හා එහි ශීතල සිහියට නංවනවා. අනෙක් අතින් විද්‍යාත්මකව සළකා බාහිර අර්ථය ගතහොත්? මළ තාරකාවක් - දැවී නිම වූ තාරකාවක් යනු අධි ශීත වස්තුවක්. 

තුන් වැනි කොටසෙහි භාෂාව යොදා ගැනීමත් ඒ හා සමානයි. 

"හඬන්නට කිසිදා නොදැන සිටි මට - මළ පොත කියා දී නොකියා ම ගිය"

එක් අරුතක් සළකා බැලූ විට, මළ පොත කියවීම යනු අතීතයේ දී අවමඟුල් නිවෙස් වල ශෝකී ස්වරයෙන් කළ ගායනා විශේෂයක්. මෙතෙක් කල් හඬන්නට හුරු වී නොසිටි ඔහුට ඇය එම ශෝකී පසුබිම නිර්මාණය කර නික්ම යනවා. අනෙක් අරුත සැලකූ විට, නොදන්නා කෙනෙකුට මුලින් ම අකුරු කියාදෙන පොත ලෙසත් මළ පොත සඳහන් වෙනවා නේ. (මළ පොතේ අකුරක් බැරි මිනිසුන්) ඒ අරුතින් ගත් විට දීත්, හඬන්නට නොදත් ඔහුට හැඬීමේ මළ පොත කියා දෙන්නෙ ඇයයි.

එසේ ම මේ කොටස් දෙකෙහි ම ඇසෙන "මළ" යන්නෙහි ධ්වනිතාර්ථයෙන් මේ කථාවෙහි ශෝකී අවසානය හඟවනවා.

මෙම ගීතයේ ඊ ළඟ වික්‍රමය මා දකින්නෙ සංගීත නිර්මාණකරු රෝහණ වීරසිංහයන් වෙතින්. 

මේ තරම් විශීෂ්ට ගීත රචනාවක් ව තිබියදීත්, පාද එකින් එකට විවිධ මාත්‍රා ගණන් සහිත ව නිසඳැසක් මෙන් ලියැවී ඇති මේ පද මාලාව සුගායනීය වන අයුරින් මෙන් ම අර්ථය ද කුළු ගැන්වෙන අයුරින්, අවම වාද්‍ය භාණ්ඩ ප්‍රමාණයක්ද යෙදෙන පරිදි මේ ගීතයට සංගීත නිර්මාණය කර තිබීමත් අතිශය දුර්ලභ ගණයේ දක්ෂතාවක් ලෙසයි මා දකින්නෙ.

මේ සියලු දේ එක්තැන් වූ මේ අපූරු ගීතයට ප්‍රාණය දෙන්නෙ සුනිල් එදිරිසිංහයන්, ඔහුගේ සුවිශේෂී කටහඬින් හා ගායන විලාශයෙන්.

ඔබ මේ ගීතය අනන්නවත් අසා ඇති. එහෙත් මනා අවධානයෙන් නැවතත් අසා බලන්න.

මෙන්න සබැඳිය.

https://www.youtube.com/watch?v=FV9BPlNfbB8